IP adresi, İnternet Protokolünde alışveriş yapabilen ağdaki cihazların birbirini tanımak, birbirleriyle haberleşmek ve veri alışverişinde bulunmak için kullandıkları internete bağlı her cihaz için tekil olan bir numaradır. Bu numarayı bi nevi adres gibi düşünebilirsiniz.
IPv4 ve IPv6 arasındaki başlıca farklar;
- IPv4 şuan çoğu bilgisayarın kullandığı protokoldür,
- IPv4 32 bittir, IPv6 128 bit büyüklüğündedir.
- IPv4 protkokolündeki bir bilgisayar 1.0.0.0 ile 255.255.255.255 arası bir adres alır.
- IPv4 için ayrılmış tüm adresler hemen hemen dolduğu için bir çözüm olarak üretilmiştir.
- IPSec Desteği, IPv4te tercihe bağlıdır, IPv6 da zorunludur.
- IPv6 daha yeni nesil bir adresleme yöntemidir.
- ipv6da network mask ve subnet kavramları bulunmamaktadır.
- ipv4de arp, ipv6da ndp vardir.
- ipv6da prefix length ve scope kavramları vardır.
- Birisi dördüncü diğer altıncı nesil protokoldür.
Detaylı açıklamalar;
IPv6 protokolü,IETF’in yayınlamış olduğu bir seri RFC dökümanı vasıtasıyla tanımlanmıştır.IPv6’yı IPv4’ten ayıran en temel özelliği 128 bitlik genişletilmiş adres alanıdır.bu genişlemenin sağlamış olduğu teorik adreslenebilir düğüm sayısı 340,282,366,920,938,463,463,374,607,431,768,211,456’dır.Böylesine geniş bir adres alanının şu an yaşadığımız adres sıkıntısını çözmenin yanında internet uygulamalarında yeniliklere de yol açması bekleniyor.Öte yandan,IP üzerinde yapılan değişiklikler sadece bununla da kalmayıp,protokolün tam anlamıyla tekrar gözden geçirilmesi ve yenilenmesi de söz konusu olmuştur.bunlar arasında basitleştirilmiş ve 64 bitlik işlemcilere göre düzenlenmiş paket başlığı paket bölünmesinin sadece uç noktalarda yapılacak olması yönlendiricilerin veri trafiğini daha seri bir şekilde işleyebilmesi için yapılan değişikliklerdir.Temel IP başlığının yanı sıra ihtiyaca göre eklenebilir uzantı başlıklarının tanımlanabilmesi protokolün esnekliğini artıran bir faktör olmuştur.Güvenlik için IPsec ( IP security protocol ) şartı da IPv6 ile gelen özellikler arasında yer alır.
128 bitten oluşan IPv6 adreslerinin ilk 64 bitlik kısmı alt ağı adreslemek için kullanılan adres blok bilgisini içerir.Adres bloğu,bir paketin varacağı son bağa kadar olan yolda yönlendirilmesini sağlar.Geriye kalan 64 bit ise bu bağa vardığında paketin son alıcısının tespitinde kullanılır.IPv6 adresleri 16’lık bir düzende ifade edilir.2045:ab28::6cef :85a1:331e:a66f:cdd1 örneğinde olduğu gibi 16 bitlik gruplar birbirlerinden “ : ” ile ayrılır.Ardarda gelen iki “ : ” sadece bir kereye mahsus kullanılabilir ve aralarında kalan bütün hanelerin sıfır değerini taşıdığını ifade ederler.
IPv6 adresleri bağ içi ( link-local ) ve evrensel ( global ) olmak üzere iki çeşittir.Bunlara ek olarak site içi adreslerde tanımlanmış olmasına rağmen,IPv6 çalışma grubu bu adresleri mimariden çıkarma kararı almıştır.Bağ içi adresler sadece özel amaçlarla kullanılır ve bu adresleri taşıyan paketler yönlendiriciler tarafından asla diğer bağlara iletilmezler.IPv4’te sıkça kullanılan herkese gönderim ( broadcast ) adresleri,görevleri çoklu gönderim (multicast) adresleri tarafından üstlenildiği için IPv6 mimarisinde yer almaz.Herhangi birine gönderim adresleri ( anycast ) IPv6’nın getirmiş olduğu yenilikler arasındadır.Bu tip adreslere gönderilen paketler,be adresi kullanan birden çok düğümden sadece birine varacak şekilde yönlendirilir.Kullanımda birden çok düğüm aynı adrsi paylaşması açısından çoklu gönderim adreslerine benzemekle birlikte,paketin sonunda sadece tek bir düğüme ulaşması açısından tekil gönderimi andırırlar.
Otomatik adres konfigürasyonu IPv6’nın getirmiş olduğu önemli yeniliklerdendir.Ağ üzerindeki adres atama görevini üstlenmiş bir DHCP ya da PPP sunucusu olmaksızın ağa bağlı düğümlerin kendilerince adres edinmelerine olanak tanır.Temelinde ağdaki yönlendiricilerin gerekli adres bloğunu anons etmeleri ve düğümlerinde bu bloğa kendilerinden 64 bitlik bir değer eklemeleriyle adres oluşturmaları yatar.Bu şekilde oluşturulan adreslerin kullanılmadan önce tekillik testinden geçirilmesi gerekir.Düğümler başkaları tarafından kullanılmadığına kanaat getirdikleri adresi kullanıma alabilir.
IP protokol başlığında ise büyük değişiklikler olmuştur.IPv4’te varolan protokol başlık büyüklüğü,kimlik bilgisi,paket parçası bilgisi,başlık sağlama toplamı kaldırılmış,IPv6 başlığına yeni olarak akış bilgisi eklenmiş.Tipik 20 bayt genişliğindeki IPv4 başlığının yerini 40 baytlık IPv6 başlığı almış.Temel IPv6 başlığına ek olarak,kendince özel amaçlara yönelik yönlendirme,paket bölmesi,şifreleme ve mobil uzantı başlıkları tanımlanmış.Zaman içerisinde ihtiyaç oldukça bunlara yenilerinin eklenmesi de mümkün kılınmıştır.
Yönlendirme alanında temel prensiplerde bir değişiklik olmamakla birlikte varolan RIP,OSPF,IS-IS,MP-BGP,PIM-SM,PIM-SSM gibi protokoller IPv6 adreslerini işleyebilecek şekilde güncellenmiş.Çoklu gönderim için kullanılan IGMP’nin yerini yeni geliştirilen MLD almıştır.
Alan adlarının kaydından sorumlu DNS,artık IPv4 adreslerinin yanı sıra IPv6 adreslerini de barındıracak şekilde düzenlenmiş.IPv4 adresleri A tipi kayıtlarda saklanırken,AAAA tipi kayıtlar IPv6 adreslerine tahsis edilmiş.IPv6’yı destekleyen bir DNS sunucusu üzerinde bir alan adı aynı zamanda hem IPv4 hem de IPv6 adreslerine atanabilmektedir
IPv4’ün hareketlilik protokolü Mobil IPv4’e karşılık olarak Mobil IPv6 geliştirilmiştir.Aralarında uygulamada öne çıkan farklılıklar olmasına rağmen bu iki protokol ana hatlarıyla birbirine benzemektedir.