Başlıca Farklar;
- Eşek ve Katır atgiller familyasından hayvanlardır,
- Katır, erkek eşek ile dişi atın çiftleşmesiyle meydana gelen melez hayvandır,
- Katır kısır bir hayvandır ve üreyemezler, Eşekler üreyebilirler,
- İki hayvanda inatçı ve huysuzdurlar,
- Katırlar genelde yük taşımacılığı için tercih edilirler,
- Katır, Eşekten daha büyük bir hayvandır,
- Katır, Eşekten daha güçlü bir hayvandır,
- Taşımacılıkta daha çok katırlar tercih edilmesine rağmen bozuk yollarda eşekler katırlardan daha verimli taşımacılık yaparlar,
- Katır ve Eşekte atların akrabasıdır,
Detaylı Açıklamalar;
Katır, erkek eşek ile dişi atın çiftleşmesiyle meydana gelen ve çoğu kez kısır olan melez hayvandır. Erkek at (aygır) ile dişi eşek çiftleşirse bardo veya ester denen, at görünümünde ama eşek iriliğinde bir melez ortaya çıkar. Bardo, attan çok katıra benzer ancak eşeğin bütün zayıflıklarını taşır. Bardo, katırdan daha az dayanıklı olduğu için seyrek olarak yetiştirilir.
Katırlar, kısır hayvanlar olmalarına rağmen dünyada yaklaşık 60 katırın doğum yaptığı tespit edilmiştir.[1]
Katırlar attan küçük, eşekten büyük ve kuvvetli, bazı atlardan (Tersk gibi) daha kuvvetlidir. Ancak Amerikan Standardbred’i gibi büyük Marshall atları kadar kuvvetli değildir. Bu hayvanlar bilindiğinin aksine bozuk yollarda eşekten daha az kullanışlıdır.
Katırın inatçı ve biniciye zorluk çıkarması efsanesi ise pek doğru değildir, katırların binicinin güvenliğini sağlayan reflekslerdebulunduğu görülmüştür.
Atla akraba, fakat cüssece daha küçük ve uzun kulaklı bir hayvandır. Tekparmaklılardan olup, birçok çeşitleri vardır. Evcil eşeklerin ilk dedeleri Habeşistan ve Kuzey Afrika’da yaşayan yabani eşeklerdir. Yerde omuza kadar olan boyları 120 $m. kadardır. Hafif ve hızlı hayvanlardır. Dayanıklıkları ile ün salmışlardır. İyi muameleden hoşlanırlar. Dişi eşekler bol süt verir. Yavrusuna sıpa denir. Kısrakla çiftleşirse, katır doğar.
Tek parmaklılar (Perissodactyla) takımının, atgiller (Equidae) ailesinden bir memeli türü. İri kafalı, uzun kulaklı, genellikle gri tüylüdür. Merkep de denir. Geviş getirmez. Yabani veya evcil olarak yaşar. Uzun kulakları, kısa dik kıllı yelesi, seyrek püskülü, kısa kuyruğu ile attan ayrılır. Binek hayvanı, yük ve eşya nakli hizmetlerine gayet elverişli, kanaatkar, sabırlı ve tahamüllü bir hayvandır. Attan çok önce insanoğlunun hizmetinde kullanıldıkları sanılmaktadır.
Afrika yaban türü, evcil eşeğin (Equus asinus) atasıdır. Afrika yaban eşeğinin tüyleri gri ve kırmızımsı kahverengi olur.Sırtlarında boydan boya ve omuz hizasında gövdenin her iki tarafında ön bacaklara doğru uzanan siyah bir çizgi mevcuttur. Bazılarının bacaklarında da enine koyu şeritler görülebilir. At satın alıp besleyemeyen köylü ve fakirler, merkep ile işlerini görürler. Merzifon’da, Kıbrıs’ta, Mısır’da ve İspanya’da eşek besiciliği eskiden beri yaygındır.
Dar ve kaypak yollarda ve hatta uçurum kenarlarında gayet rahat ve emniyetle yürür. Yabaniler, on beş başlık sürüler halinde suya yakın step ve çöllük arazilerde dolaşır ve hızlı koşarlar. Eşek az yem ile yetinir, ot, yaprak vs. gibi her türlü besini yer. Temiz ve berrak olmayan suyu içmez. Derisi parşomen kağıdı imalinde kullanılır. Belli bir üreme mevsimi yoktur. Gebelik süresi 12-13 aydır. Tek veya nadir olarak iki yavru doğurur. Yavrusuna sıpa denir. Erkek eşekle, kısrak (dişi at) eşleştirilirse katır (Equus mulus) elde edilir. Aygır (erkek at) ile dişi eşeğin eşleşmesinden Bardo (Equus hinus) denen katır çeşiti ortaya çıkar.