- Her ikisi de hücrede madde alış verişidir.
- Difüzyon;bir maddenin çok yoğun olduğu ortamdan az yoğun olduğu ortama doğru hareket etmesine denir.
- Osmoz ise suyun difüzyonudur.Suyun çok olduğu yerden az olduğu yere geçmesidir.
- Hücredeki porlardan geçebilecek büyüklükteki maddeler difüzyona uğrar.Porlardan büyük maddeler difüzyon yapamaz.
- Difüzyon esnasında enerji harcanmaz,enzim kullanılmaz.
- Difüzyonda canlı ve cansız ortamda görülebilir.Ama bu durum canlılık belirtisi değildir.
- her iki ortamın yoğunluğunda difüzyon denge sağlanana kadar devam eder ve sonra durur.
- Osmoz 3 çeşittir.
- Hipertonik (çok yoğun)ortamda,bir hücre kendisinden daha yoğun bir ortama konursa su kaybederek büzülür.Bu olaya plazmoliz denir.ÖRNEK : Tuzlanan derinin su kaybederek büzülmesi.
- Hipotonik (az yoğun)ortamda,bir hücre kendisinden daha az yoğun bir ortama konursa su alarak şişer.Bu olaya deplazmoliz denir. Bitki hücrelerinde deplazmoliz devam ederse hücre şişer ve turgor durumuna geçer.Hayvan hücrelerinde deplazmoliz devam ederse hücre patlar.Buna hemoliz denir.
- İzotonik (denge)ortam da, hiçbir değişikliğe uğramaz.
- Osmoz hücrede canlılık belirtisidir. Canlı hücreler osmoz yaparlar.
Detaylı açıklama;
OSMATİK BASINÇ
• Hücre içerisindeki çözünmüş maddenin hücre zarına yaptığı basınçtır.Yada (etki=tepkiye
göre)hücre dışındaki suyun yoğunluk farkından dolayı hücre içerisine girmek için zarlara
yaptığı basınçtır.
• Çözünmüş madde miktarı (hücrenin yoğunluğu) arttıkça osmatik basınç artar.
TURGOR BASINCI
• Hücre içerisindeki suyun hücre zarına (yada çepere) yaptığı basınçtır.
• Kofullar tarafından ayarlanır.
• Turgor çok artarsa su girişi durur.
• Turgor, otsu bitki ve yaprakların dik durmasını sağlar.
• Turgor, stomaların açılıp kapanmasını sağlar.
• Turgor, bazı nasti(ırganım) hareketlerini sağlar.
• Suyun hareketi daima O.B’ ın fazla olduğu yere doğrudur.
Ozmotik Basınç=OB:İçerisindeki çözünmüş maddelerin sebep olduğu, sıvı bir karışımın çevreden su alma isteğidir.Çözünen madde miktarı arttıkça, OB da artar.
Turgor Basıncı: Su alıp şişmekte olan bir hücrede,suyun hücre zarına, içeriden yaptığı basınçtır.
Emme Kuvveti= OB-TB =>Karışımın su alma durumunu ortaya koyar.Sonuç artı değerde ise,hücre ya da karışım su alma eğilimindedir.Sonuç eksi değerde ise hücre ya da karışım su verme eğilimindedir.